تشخیص موتاسیون های موجود در ژن های rpob،inha و katg در ایزوله های کلینیکی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس با روش real-time pcr بر اساس taqman assay و hrm assay

زمینه و هدف: شناسایی سریع بیمارانی که دارای ایزوله­های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقاوم به دارو هستند امری ضروری برای درمان این بیماران می باشد. متأسفانه مقاومت نسبت به دو داروی ایزونیازید و ریفامپین در سال های اخیر مطرح شده است. هدف از مطالعه حاضر شناسایی سریع ایزوله های کلینیکی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقاوم با استفاده از روش های مولکولی بوده است. مطالعه حاضر به منظور مقایسه بین دو روش real-time pcr بر اساس taqman assay و hrm assay در تشخیص موتاسیون­های موجود در ژن­های rpob ، inha و katg در ایزوله­های کلینیکی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس انجام گرفت.   روش کار: مطالعه حاضر در مرکز تحقیقات مایکوباکتریولوژی و در طی سال های 92-91 صورت گرفت. تست حساسیت دارویی به ایزونیازید و ریفامپین با روش پروپورشنال و بر روی 83 نمونه انجام گرفت. سپس روش های مالتیپلکس pcr و real-time pcr بر روی dna استخراج شده انجام شد. real-time pcr بر اساس روش های taqman و hrm انجام شد و موتاسیون های موجود در ژن های rpob ، inha و katg مورد بررسی قرار گرفت.   یافته ها: بر اساس روش پروپورشنال و مالتیپلکس pcr ، 47 مورد مقاوم به ریفامپین و 35 مورد مقاوم به ایزونیازید بودند. 30 مورد مقاوم به هر دو داروی ایزونیازید و ریفامپین بودند. تشابه روش real-time pcr بر اساس taqman در تشخیص مقاومت 88% و در تشخیص حساسیت 84% بود. از طرفی تشابه روش real-time pcr بر اساس hrm در تشخیص مقاومت 96% و در تشخیص حساسیت 30% بود. در روش taqman در مقایسه با مالتیپلکس pcr ، حساسیت 84% و اختصاصیت 88% به دست آمد. در روش hrm نیز حساسیت 30% و اختصاصیت 96% به دست آمد.   نتیجه گیری: نتیجه مطالعه انجام گرفته نشان داد روش real-time pcr بر اساس taqman نسبت به روش hrm در تشخیص مقاومت دارویی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، از حساسیت بیشتری برخوردار بوده است و روشی سریع، مقرون به صرفه (اقتصادی)، دقیق و با حساسیت و اختصاصیت بالا می باشد.